TheTarPit

Kryzys wartości - odsłona druga

Nie ma programu bez błędów — każdy, kto się zetknął z jakimkolwiek programowaniem czegokolwiek dobrze o tym wie. A jednak jest na takie buble popyt, więc z powodzeniem zajmujemy się ich komercyjną produkcją. Osobiście wątpię w uczciwość takiego zajęcia.

błędy są wszędzie...

Jeżeli dopuszczamy występowanie błędów w sprzedawanym oprogramowaniu, czyli zakładamy możliwość istnienia produktu o niepełnej wartości, to każdy komercyjny program powinien zostać opatrzony tekstem analogicznym do tego, jaki spotykam np. na paczce chipsów:

Dokładamy wszelkich starań aby nasze chipsy były zawsze pyszne i świeże. Jeżeli jednak produkt nie spełnia Twoich oczekiwań co do świeżości i smaku ZADZWOŃ 0-801-102-060 (opłata wg taryfy lokalnej) lub prześlij go do nas wraz z zawartością, a my odeślemy Ci nowy.

Abstrahując od tego jak bardzo taka deklaracja jest nieprawdziwa, dowodzi ona, że producent przynajmniej rozumie jakie są wobec niego i jego produktu oczekiwania. Natomiast przeciętny producent oprogramowania zobowiązuje się najwyżej do wytworzenia w bliżej nieokreślonym czasie i niekoniecznie za darmo poprawek do swojego produktu. I poprawek do tych poprawek. I poprawek do poprawek poprawek. Przecież nikt przy zdrowych zmysłach nie zadeklaruje dostarczenia programu poprawnego w 100%...

W efekcie — rynek oprogramowania „popularnego”, „biurowego” czy „desktopowego” jest pełen bubli. Tysiącom użytkowników każdego dnia jakich program „się wywala”, „się wiesza” albo na tysiąc innych sposobów „nie działa”. Każdy o tym wie i niewiele kto się przejmuje, bo przecież błędy są wszędzie...

...oprócz miejsc gdzie ich nie ma

Istnieje jednak inny świat, w którym odpowiedzialność producenta oprogramowania za jego produkt jest tak oczywista jak odpowiedzialność producenta samolotów — świat systemów przemysłowych czasu rzeczywistego.

Oprogramowanie sterujące jakimkolwiek poważnym procesem przemysłowym (typu automatyka w elektrowni) lub procesem, od którego zależy życie wielu ludzi (typu automatyka w samolocie) nie ma błędów, bo ... takie oświadczenie podpisał jego producent. Zamiast licencji typu „żadnych gwarancji” jest raczej postawa „wiem, że przyjmuję na siebie odpowiedzialność”. Bo tu nie ma „usterek” i „niedoróbek” — są za to awarie powodujące katastrofy.

A przecież to nadal jest program. Nadal podlega tym samym prawom i jest tworzony przez ludzi. Nie zyskał nagle nieograniczonego budżetu ani stuletnich terminów w harmonogramie. Jednak spróbuj podczas wdrożenia jakiegoś systemu przemysłowego czasu rzeczywistego opowiedzieć, że nie istnieje oprogramowanie bez błędów. Albo że w każdym wdrożeniu można się pomylić, że człowiek „jest tylko człowiekiem” i w warunkach stresu popełnia czasem błędy. Takie drobne przecież... Usłyszysz coś takiego ^[1]:

— Co mi pan tu gada za głupoty? O, tu pan podpisujesz, że to nie ma błędów, tu bierzesz odpowiedzialność za działanie i gwarantujesz całkowity brak awarii. Tu pan podpisujesz, że ten piec nie zostanie wygaszony nigdy. Nigdy. Więc o jakich błędach pan bredzisz??

I co, nie podpiszesz? Podpiszesz. I to jest jedna z niewielu uczciwych odmian tego zawodu...

Komentarze